Globalne problemy starzenia się tematem Złotego Wykładu

 
– Od wielu lat badania pana profesora dotyczą obszaru Europy Środkowej i Wschodniej, czyli naszej części Starego Kontynentu – mówił dyrektor Instytutu Nauk o Zdrowiu prof. dr hab. Henryk Kozłowski. – Prowadził on między innymi badania w Rosji, obejmujące grupy emerytów i osób starszych w Rosji, zidentyfikowanych jako ofiary represji.

Tematem wykładu prof. Williama Hillsa wygłoszonego na Uniwersytecie Opolskim w ramach cyklu Złotych Wykładów był proces starzenia się człowieka, starzenie się społeczeństw i wynikające z tego wyzwania. Prelegent zwrócił uwagę m.in. na fakt, że żyjemy coraz dłużej, tym samym przybywa osób w wieku poprodukcyjnym, a to powoduje wzrost zapotrzebowania na usługi dla seniorów, czyli szeroko rozumiane wsparcie pojmowane nie tylko jako dostęp do świadczeń zdrowotnych czy usług społecznych, lecz jako wypracowanie i wdrożenie właściwych narzędzi przeciwdziałających wykluczeniu seniorów z życia społecznego, a także jako budowanie modelu przygotowania do starości. Tym bardziej, że prognozy na najbliższe lata, zarówno dla Polski, jak i dla innych państw, wskazują na nasilenie dynamiki procesu starzenia. Stąd bardzo ważne jest zrozumienie zmian, jakie zachodzą w organizmie wraz z wiekiem, w tym zmian metabolicznych, hormonalnych, neuropsychologicznych i fizjologicznych, co pomaga lepiej zrozumieć potrzeby i problemy osób starszych oraz przyczynia się do poprawy jakości ich życia. Jest to możliwe dzięki interdyscyplinarnemu podejściu w badaniach, które proponuje profesor, obejmującemu wiedzę z biologii, psychologii, medycyny i nauk społecznych.

W swoim wykładzie prof. William E. Hills wskazał też m.in. trzy determinanty, od których zależy optymalne starzenie się: unikanie chorób i niepełnosprawności, zaangażowanie w życie społeczne oraz wysoka sprawność fizyczna i poznawcza. Jak zauważył, „definicja optymalnego starzenia się Rowe`a i Kahna z 1998 r. wywołała lawinę badań naukowych i wprowadzenie nowych koncepcji oraz terminologii, jak zdrowe starzenie się, pozytywne starzenie się, produktywne starzenie się, aktywne starzenie się. Nauki psychologiczne skupiły się m.in. na poczuciu własnej skuteczności, relacji i wsparciu społecznym, duchowości, kapitale zdrowotnym, strategicznym samorozwoju, efektywnym odpoczynku, satysfakcji życiowej czy jakości życia”.

Warunkiem niezbędnym do tego, aby „optymalne starzenie się” nie było pustym pojęciem jest, zdaniem profesora, przede wszystkim zmiana sposobu myślenia o starości – osoby starsze, zbyt często odrzucane, traktowane protekcjonalnie i marginalizowane, powinniśmy postrzegać jako „wartość dodaną, a nie zobowiązanie społeczne”.

William E. Hills jest profesorem psychologii na Coastal Carolina University, gdzie wykłada i prowadzi badania dotyczące zagadnień gerontologicznych. Tytuł magistra (1982) i stopień doktora (1987) uzyskał na Uniwersytecie Georgii, a tytuł magistra pracy socjalnej (1993) na Uniwersytecie Południowej Karoliny. Jako stypendysta Fulbrighta (wiosna 2013) wykładał gerontologię i prowadził badania w Rosji w ramach programu Peer-to-Peer Dialogue między Stanami Zjednoczonymi a Rosją. Wiosną 2019 r. wykładał gerontologię, w ramach stypendium Fulbrighta, na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie, gdzie odbył staż w Zakładzie Medycyny Rodzinnej.

Program Fulbrighta to największy program wymiany akademickiej i kulturowej na świecie. Umożliwia m.in. prowadzenie badań lub podjęcie studiów w USA. Zainteresowani aplikacją do stypendium mogą skontaktować się z ambasadorką programu Fulbrighta na region Opole i Nysa, dr Sabiną Baraniewicz-Kotasińską. Dr Sabina Baraniewicz-Kotasińska jest absolwentką programu Fulbrighta i adiunktką w Instytucie Nauk o Polityce i Administracji UO. W latach 2019-2020 swoje stypendium realizowała na Uniwersytecie Berkeley w Kalifornii. Więcej informacji www.fulbright.edu.pl.